imge Kitabevi tarafından yayınlanan kitabı, idefix, kitapyurdu, babil.com, kitapambarı, sözcükitabevi, odakitap, kitapağacı gibi internet satış birimlerinde ve iyi kitapevlerinde bulmak mümkün.
Kitabının çıkışı vesilesiyle M. Şehmus Güzel’in yapıtı hakkında bize aktardığı kimi bilgileri burada aynen sunuyoruz :
« Çalışmamın amaçlarından biri, olanaklarım ölçüsünde, Türkiye işçi Hareketi Tarihi’nin belli bir dönemini genel çizgileriyle ve özet bir biçimde sunmaktır. Böylece, bugün işçi hareketinde varılan noktanın tarihsel kaynaklarına ulaşmak olanağını bulacağımızı da umuyorum.
Yanıtlamak istediğim sorulardan biri, yüz yılı aşan bir geçmişi olan işçi hareketimizde bir süreklilik olup olmadığıdır. Süreklilik varsa, onu yaratan unsurları, insanları, kadın ve erkekleri, gençleri, çocuk işçileri, işçi eylemleri içinde kendilerini gösteren doğal önderleri, işçi örgütlenmelerini, cemiyetleri, dernekleri, sendikaları ortaya çıkarmak da yararlı olacaktır.
Bir başka amaçım grevlerin nasıl örgütlendiklerini araştırmak, grevlerin ve diğer işçi eylemlerinin yasa koyucuyu etkilediği noktaları bulmak, işçilerin yasa koyucuya, siyasi iktidara seslerini duyurmak için düzenledikleri gösteri ve yürüyüşleri ve benzeri eylemleri irdelemektir.
Aynı bağlamda işçi örgütlenmesinin ve sendikal hakların tüzel alanda tanınması ve düzenlenmesindeki gelişmeleri de, siyasi, ekonomik ve toplumsal çevre koşullarıyla içiçe, araştırıyorum.
Bunun sonucunda işçi hareketi konusunda teoriler geliştirmeden önce, ve böylesi bir ugraşa katkısı olur umuduyla, uzun bir tarihi dönem boyunca ülkemizde, olayların nasıl oluştuğunu, geliştiğini, ne tür aşamalardan geçtiğini saptamak şansını yakalayacağımıza inanıyorum.
Türkiye’de her alanda olduğu gibi işçi hareketinde de devletin, « parti-devlet »lerin, iktidar partilerinin, çok ciddi müdahaleleri söz konusudur. Bu olguyu da tarihsel kökenleriyle ve ele aldığımız dönemde süreç içinde geçirdiği değişikliklerle irdeliyorum.
Bu amaçları gerçekleştirmeye ve soruları yanıtlamaya çalışırken Türkiye’de değişik dönemlerdeki işçi ve işveren ilişkileri sistemini, belirgin nitelikleriyle ortaya çıkarmaya da ugraşıyorum.
1908’den günümüze işçi hareketi tarihini incelerken, yüz yıla yakın zaman dilimini dönemlere ayırmam gerekti ve bu dönemlere ayrı ayrı bölümlerde yer verdim. Böylece, çalışmam bir girişten sonra dört büyük bölümden oluşuyor :
ilk bölümde, 1908-1922 dönemi işçi hareketini zaman zaman ayrıntısına girerek inceledim. ikinci bölümü, 1923-1960 dönemine ayırdım. Üçüncü bölümde, işçi hareketinin büyük bir canlılık gösterdiği 1960-1980 yıllarını inceledim. Bu bölümde o döneme damgasını vuran 1963 tarihli Toplu iş Sözleşmesi, Grev ve Lovakt Kanunu ile Sendikalar Kanunu’nu özel olarak inceledim. Son bölümde ise, 24 Ocak 1980 Yeni Ekonomi Politikası ve 12 Eylül 1980 darbesinden 1984’e kadar uzanan yılları ele aldım. Her bölümde grevleri, gösteri ve yürüyüşler ile işçi örgütlenmesini ayrı ayrı inceledim. Bu konular için ayrı ayrı saptamalar yaptığım gibi, her bölüm sonunda ilgili dönemin değerlendirilmesine de yer verdim.
incelemem bir sonuçla bitiyor. Sonuçta, daha önce söylediklerimi yinelememeye özen göstererek, Türkiye’de işçi hareketinin belirgin birkaç özelliğine yer verdim.
Bugün veya başka bir gün ama bir gün mutlaka işimize yaraması umuduyla. »
KÜNYE : M. ŞEHMUS GÜZEL : TÜRKiYE’DE iŞÇi HAREKETi, 1908-1984, iMGE KiTABEVi YAYINLARI, ANKARA, 2016, 320 SAYFA.