Ercan Akkar / Özel Haber
Diyarbakır Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde başlayan, daha sonra Doğu Anadolu Bölgesi’nde de yaygınlaşan ve son yıllarda ise neredeyse ülke geneline yayılan taziye evi geleneğinin, Diyarbakır’da her geçen gün amacı dışına çıktığı öne sürülüyor. Vatandaşlar, taziye evlerinin acılı insanlara destek olmaktan çıkıp, daha fazla acı vermeye başladığını öne sürerek, “Bazı taziye evleri kira istiyor” dedi.
Ülkemizde taziyeler genellikle vefat edenin ailesi veya yakınlarının evlerinde kabul edilirdi. 3 gün devam eden taziye ziyaretleri, bazen haftalarca sürerdi. Taziye sonunda kederli aile veya aileler, o halleriyle evlerini yeniden düzenlemeye çalışır ve yorgunluğu kat ve kat artardı.
İlk etapta Diyarbakır, Şanlıurfa, Mardin, Batman gibi Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki şehirlerde belediyeler, hayırseverler, dernekler veya vakıflar tarafından taziye evi geleneği başladı. Bu gelenek yıllarca süre gelince bu kez Van, Bingöl, Ağrı, Şırnak, Siirt gibi Doğu Anadolu Bölgesi’ndeki şehirlerde de başlatıldı. Daha sonra ülke genelinde yaygınlaşan taziye evi geleneği ilçe, belde hatta büyük köylere kadar yaygınlaştı.
Kira bedeli alıyorlar
Diyarbakır’da bazı taziye evlerinin acılı ailelerden kira bedeli istediğini iddia eden vatandaşlar, söz konusu durumun ailelerin acısını katladığını belirterek, şöyle dedi:
“Eskiden taziye sahipleri, 3 günün sonunda taziye evlerine belli bir miktar elektrik, su ve çay, şeker parası öderdi. Aslında çay ve şekeri de taziyeye gelenler karşılardı. Şimdi ise durum çok vahim. Bazı taziye evleri, 3 günlüğüne 1000 ile 3000 bin lira arasında kira bedeli ödüyor. Eğer bu kira bedeliyse karşılığında fatura verilmesi gerekiyor. Ama öyle bir fatura da yok. Bu durumda devletten vergi de kaçırılmış olunuyor. Ayrıca taziye evleri belli bir markanın 20-30 koli suyunu oraya bırakarak parasını istiyor. O da yetmedi belli başlı yemek fabrikalarını mecburi kılarak, komisyon alıyorlar. En acısı da taziye evlerindeki bazı hocalar günlük 100 ile 150 lira arası yevmiye istiyorlar. Böyle bir uygulama olabilir mi. Acılı aileler, bazen para bulabilmek için eşten dosttan borç para alıyor. Hatta bankalardan kredi çekenler bile var.”
Yetkililer el atmalı
Vatandaşlar, böyle giderse tüm taziye evlerinin birer ticarethaneye dönebilme riskinin bulunduğunu, bunun önüne geçilmesi gerektiğini ifade ederek, “Öncelikle sayın Vali ve Belediye Başkan Vekilimiz Hasan Basri Güzeloğlu olmak üzere tüm yetkililerin bu duruma el atması gerekir. Çünkü bu gidişat iyi değil. Böylesine önemli geleneğimizin yozlaşmaması lazım. Bu sorun biran önce çözülmeli ve bir düzenleme getirilmelidir” diye konuştular.
