Mehmet PiŞKiN/Mehmet ÇAKAN
DiYARBAKIR - Bir zamanların gözde eğlence mekanları olarak bilinen ancak fahiş fiyatları ve fuhuş bataklığına giden yolun başlangıcı olan pavyonlar artık mazide kalsa da, günümüzde pavyonların pabucunu dama atacak, çok da ahlaki olmayan eğlence kültürü gelişiyor. Diyarbakır’da son aylarda birçok mekan, artık hizmet ve eğlence anlayışını “Pavyon/Kafe”ye dönüştürdü. Daha ilginç ve yoz olanı ise giderek yaygınlaşan bu merdiven altı pavyon/kafelerde “konsomatrisler” de çalışıyor. Kahveciler ve Çaycılar Odası Başkanı Vahiyettin Şarlak, bu konuda birçok şikayet aldıklarını belirterek, denetim görevinin emniyet ve belediyelerde olduğunu ancak herhangi bir denetim yapılmadığını vurguluyor.
Aşırı göç dalgasıyla sosyal ve ekonomik açıdan örselenen Diyarbakır’da, gündelik yaşamda karşılaşılan bazı olaylar, insanlarda akıl tutulması yaratıyor. Eğlence denilince bir zamanların en gözde mekanları olan pavyonlar, uzun süredir dönemlerini kapasalar bile, günümüzde “çakma” pavyonlar türedi. Artık insan sirkülasyonu olan hemen her sokakta pavyondan bozma bir kafeye rastlamak mümkün. Bu merdiven altı pavyon/kafeler daha çok merkez Yenişehir ilçesinde özellikle de Sanat Sokağı çevresinde mantar gibi türemeye başladı. Masum bir “müşteri çekme hilesi” gibi görünse de bu kafelerde yoz bir eğlence anlayışı gelişiyor. Yaşları 16’dan başlayan ve 35’e kadar da çıkan genç kız ve kadınlar, eski pavyonlardaki gibi “konsomatris” olarak müşteriye eşlik ediyor. Konsomatrisler, kafeye gelen müşterilerin yanına yaklaşarak, masalarına oturmayı teklif ediyor. Bazen okeye dördüncü olarak masada yer bulan konsomatrislerin içtikleri, müşteriler tarafından ödeniyor. Onların içecekleri ise pavyonlardaki gibi müşterininkinden daha pahalı.
ALKOLLÜ iÇKi SATILMIYOR
Bu kafelerden biri ise Sanat Sokağı’ndaki bir apartmanın 4’üncü katında bulunan Ç…i Kafe. Buraya bilerek ya da bilmeyerek gelen müşteriler, kafenin odalarından birine alınırken, hemen ardından odalara gelen konsomatris bayanlar, eşlik etmek ve masasına oturmak için izin istiyor. Müşterinin izin vermesi durumunda yanına oturan kadınlar, çalınan arabesk müzik eşliğinde, “sohbetleriyle” müşterileri eğlendirmeye çalışıyor. Pavyonlardan farklı olarak alkollü içkinin satılmadığı bu kafede, kadınların içtiği meşrubatlar, müşterilere ödetiliyor. Bu durum başta bina sakinleri olmak üzere çevredeki kafeleri de rahatsız ediyor.
“3 BiN TL KAZANIYORUM”
Müşteri olarak kafede otururken tanıştığımız ve soyadını öğrenemediğimiz, kafede çalışan kadınlardan T., sadece müşterilerle sohbet ettiklerini belirterek, “Ben müşteriyle birlikte çıkmıyorum. Sadece gelen müşterinin yanına oturarak, sohbet ediyorum. Kafelerde garson olarak çalıştığımda ayda 600 TL kazanıyordum. Ancak bu sayede ayda ortalama 2.500-3.000 TL kazanıyorum” dedi.
Aynı kafede çalışan D. ise, Diyarbakırlı olmadığını belirterek, kardeşi ile birlikte daha önce başka bir kafede çalıştıklarını ancak iki aydır bu kafede konsomasyona çıktıklarını ifade etti.
“YETKiLiLER GÖZ YUMUYOR”
Diyarbakır Kahveciler ve Çaycılar Odası Başkanı Vahiyettin Şarlak ise, bazı kafelerle ilgili çok sık şikayetler aldıklarını belirterek “Kafelerin denetlenmesi lazım. Kiminde uyuşturucu satıldığı, kiminde fuhuş yapıldığı gibi sık sık şikayetler alıyoruz. Kafelerin denetimi belediyelerin elinde. Birçoğu bataklık. Özellikle Yenişehir’de kafeler o kadar çoğaldı ki apartmanların 3-4’üncü katlarına kadar çıktı. Ancak denetim yok. Bunlardan ahlaki konuda da emniyet sorumlu ancak onların da umurunda değil. Hem belediyeler hem de emniyet göz yumuyor bunlara. Bugün bir denetime çıksalar birçok kafe kapatılır. Şu anda Diyarbakır’da ruhsatlı ve ruhsatsız 200’ün üzerinde kafe var. Bunların en az 50’si hakkında sık sık bu yönlü şikayetler geliyor. Bu şikayetler inanıyorum ki belediyelere ve emniyete de gidiyordur. Ancak dediğim gibi göz yumuluyor” dedi.