İngiltere Büyükelçiliği ve Heinrich Böll Stiftung Derneği Türkiye Temsilciliği’nin desteği, Kürt Çalışmaları Merkezi, Yaşama Dair Vakıf ve Rawest Araştırma ile birlikte yürütülen Kürt Gençler’2020: Benzerlikler, Farklar ve Değişimler araştırmasının raporu yayımlandı. Türkiye’de yaşayan 18-30 yaş grubundaki Kürt gençlerini daha yakından tanımayı amaçlayan araştırmada; Kürt gençlerin Türkiyeli gençliğin geneli ile aralarında benzerlikler ve farklılıklar, Kürt gençlerin gelecek planları ve dünya görüşleri araştırmanın ana konusu oldu. Araştırma kapsamında; 8 ilde 18-30 yaş aralığındaki bin 473 kişiyle anket, 100 kişiyle de derinlemesine görüşmeler gerçekleştirildi. Araştırma çeşitli kategorilere mensup gençlerin dahil olduğu toplam 16 odak grup toplantısı ile derinleştirildi.

 

‘Kürt gençler, kimlik ve ayrımcılık nedeniyle farklı eğitimler sergiliyor’

Kürt gençlerin kimliksel sorunları olduğuna dikkat çekilen raporda şu ifadelere yer verildi: “Kürt gençler gerek kimlik gerekse göç ve ayrımcılık gibi faktörlerin etkisiyle farklı eğilimler sergiliyor. Kürt gençlerin yaklaşık yarısı bir göç deneyimi yaşamış durumda. Türkiye’nin batı illerinde ikinci kuşak göçmenler olarak yaşayan önemli bir genç nüfus var. Bölgedeki şehirlerden batıya doğru göç devam ediyor. Bu durum gençlerin kendi memleketlerinde nitelikli bir eğitim ve istihdam imkanından mahrum oldukları anlamına geliyor. Bu imkanlardan yoksunluk batıda sorun yaşasalar bile gençlerin memlekete dönüşlerinin önünde bir engele dönüşüyor. Gençlerin önemli bir kısmı eğer imkân olsaydı kendi memleketlerinde yaşamak istediklerini vurguluyor. Kürt gençlerin sosyo-kültürel olarak Türkiyelilik zeminine uzak olmayışları, özellikle batıya bir kuşak önce göç etmiş olanların daha Türkiyeli bir kültürün içinde yaşıyor olmalarına karşın gençlerin Kürt olmak sebebiyle yaşadıkları önemli sorunlar onların aynı zamanda aidiyet bağlarını zayıflatıyor.”

‘Gençler ayrımcılığa maruz kalıyor’

Kürt gençlerin ayrımcılığa maruz kaldığına dikkat çekilen raporda, “Gençler ayrımcılığa maruz kaldıklarını ve Kürtçenin kullanımının hızla azalması sebebiyle üzüldüklerini belirtiyor. Ayrımcılık Kürt gençlerin en önemli sorunu olarak öne çıkıyor. Her 10 gençten 7’si ayrımcılık deneyimi yaşadığını paylaşıyor. Bu iki durum birlikte gençlerin kültürel ve coğrafi olarak Türkiyeli bir seyir izleseler bile ayrımcılık ve Kürt olmaktan kaynaklı diğer sorunlar sebebiyle Türkiye ile politik ve kamusal aidiyetlerinin zayıfladığını gösteriyor. Gençler ayrımcılığın, Kürt meselesinin çözüm tartışmaları etrafında gündem olduğu zamanlarda azaldığını ancak mesele çözümden uzaklaşıp şiddet/operasyon eksenli gündem olduğunda ayrımcılığın yıpratıcı biçimde yükseldiğini ifade ediyor. Dolayısıyla siyasetin hararetli bir konusu olan Kürt meselesinin hangi çerçevede ele alındığı gençlerin hayatını önemli biçimde etkiliyor.” ifadelerine yer verildi.

‘Kürt gençlerin üçte biri tek çalışabiliyor’

Kürt gençlerinin işsizlik sorunu yaşandığına dikkat çekilen raporda, “Türkiye’deki genç işsizliğin en mustarip gruplarından birinin Kürt gençler olduğunu söylemek mümkün. Yalnızca üçte biri bir işte çalışabiliyor ancak bu oranın büyük bir bölümün vasıfsız çalışanları kapsıyor. Her 10 Kürt gençten ancak biri nitelikli bir işte çalışabiliyor. Genç işsizliği sıralamasında OECD ortalamasının üstünde ve OECD ülkeleri arasında ilk sırada yer alan Türkiye, Kürt gençler için daha olumsuz bir manzara arz ediyor. Gençler istihdamın eksikliğini ekonomik gerekçelerin yanında ayrımcılıkla da açıklıyor. Genç Kürt kadınlar ise hem istihdamda daha dezavantajlı bir durumda hem de genel olarak ayrımcılığı daha fazla yaşıyor” denildi.

‘Gençler siyaset kurumundan rahatsız’

Siyaset ve Kürt gençlerin de ele alındığı raporda son olarak şu tespitlere yer verildi: “Genç kadınların özgün tecrübeleri siyaset alanında da kendini gösteriyor. Örneğin başörtülü ve HDP’li kadınlar hem HDP’ye yüklenen “seküler” imajdan hem de görüntüleri itibariyle muhalif bir partide “hele de” HDP’de olamayacaklarına dair algıdan rahatsız. Gençler siyaset kurumundan rahatsız, siyasetin sıcak gündemine uzak duruyor ancak siyasetle ilgililer. AK Parti’nin devletin geleneksel kodlarıyla yakınlaşmış olmasını, CHP’nin klasik pozisyonundan değişime çabalayan bir yola girdiğini, AK Parti içinden çıkan yeni partilerin neler yaptıklarını bir şekilde izliyor ve siyasetle ilişkilerini geleneksel akımların etkisiyle değil şahit oldukları dönemde ve bireysel hikayeleriyle inşa ediyorlar. Hülasa; dünyanın hızla değiştiği bir dönemde Kürtlerin eski kalıplarla değerlendirilmelerinin yanlışlığı bir yana, Kürt gençlerinin daha dinamik bir grup olması hasebiyle değişimden daha fazla etkilendiklerini söylemek mümkün. Öte yandan Kürtlerin yekpare bir grup gibi değerlendirilmelerinin neleri ıskalayacağını da araştırma verileri ortaya koyuyor. Genç Kürtler kadın ve erkek olmalarına, kendi şehirlerinde yahut batıda yaşıyor olmalarına, dindar ve seküler olmalarına, HDP, AK Parti ya da başka bir siyasete yakın olmalarına göre değişkenlikler arz ediyor.” (Haber Merkezi)