Bu hafta durağımız Zilan köyü. Ergani'ye 7 KM güneydoğusuna düşer. Aynı adla anılan zilan dağlarının kuzey yamacındadır. 35 hane 210 nüfusu var ancak bu köy 46 yıl önce 369 nüfusu vardı. Aile kavgaları ve kan davası yüzünden bir aile köyden göç etmiş, bir kısmı Ergani'ye bir kısmı da Hoşan Zilan arasında bir mezra kurmuş. Bu köyün ekilebilir arazisi var. Küçük ve büyükbaş hayvan beslenir. Bu köyde güzel şen bağlar var. Eskiden yıllar önce şehirde oturanlar burada yarıya bağ tutarlardı. Bizim aile Üzülmez ailesi de her yıl Zilan ve Memelan bağlarında yarıya bağ tutar. Burada bağ bozumunda kazanlar kurulur haftalarda bağ ürünleri yapardık. Pekmez, helva pestil, kesme ve sucuk(sıncok) gibi bağ ürünleri yaparlardır. Sonradan bizlerde kendi arazilerimizde bağlarımızı yetiştirdik. Babam, amcalarım, dedem onların Zilan ve Memelan köylerinde çok sıkı bir dostluğu vardı ama şimdi gençler bizi tanımıyor. Bu köyde okul var. 40 öğrenci 20 kız, 20 erkek öğrenci öğrenim görüyor. 2 öğretmeni var. Şebeke suyu var. Altyapısı yok. Yol stabilize. Zilan köyünde birçok tarihi mağara, tarihi kalıntılar var. Köy müzeler kapsamına alınmış ancak bu güne kadar sahip çıkılmamış. Bu köyden ayrılan zilanlıların bir kısmı Hoşan ile Zilan köyleri arasında Kırmaçalı(Zilanajerin) adında yeni bir köy kurmuş. Zilan dağının kuzey yamacındadır. idari olarak Hoşan'a bağlıdır. Bu mezranın nüfusu ise Zilan köyü üzerinedir. 1950 yılında çıkan bir kan davası yüzünden zilandan göç eden akraba aileler tarafından kurulmuştur. Köylüler tarım ve hayvancılıkla uğraşmaktadır. Zilan köy sınırları doğusunda Özbilek(memelan) köyü, batısında Kömürtaş(Hoşan) köy ve Diyarbakır yolu var. Kuzeyinde Dicle yolu geçer, güney sıra dağlar var.

Sevgili köylü kardeşlerim şu yazıyı okuyun ve not alın "su uyur düşman uyumaz" tarihsel yönü olan köyler dikkat(Hilar hariç) Hilar turizme açılmış. Tanımadığınız kişiler köylerinizde dolaşıyor. Bunlar Türkiye dışından gelmiş değişik yerlerden geldiklerini söylüyorlar. Ellerinde şifreli harita mutlaka var. Bunlar hazine avcılarıdır dikkatli olun. Bunlar ziyaret değil ticaret için geliyolar. Köy hakkında bana yardımcı olan, bana bilgi veren köy halkına teşekkür ediyorum.

Bir sonraki yazımda başka bir köyümüzü ziyaret ederek o köyümüz hakkında aldığım bilgileri sizlerle paylaşacağım. Bu yazımda benim edindiğim bilgilerin dışında kaynak olarak Enver Atılgan Yaşar Hekimoğlu Ergani istanbul 1967 kitabından alıntı yapılmıştır. 

izinsiz kaynak gösterilse dahi neşir edilmesi yasaktır.

 

mustafauzulmez@hotmail.com