Eski Osmaniye yeni Ergani idaresinde kimler hüküm sürdü. Kuruluş tarihi belli olmayan Ergani hakkında geçmişten bugüne çok şey söylenebilir. Hilar Çayönü arkeolojik kazıların M.Ö. 10.000 yılları göstergesi M.Ö. 1220 Eti imparatorluğu, Hitiler, Rumlar, Artuklular, Selçuklular, Karakoyunlular, Akkoyunlular’dan evvel iranlılar, Asur Krallığı, Luhurdu Devleti, Selevkoslar, Romalılar, Partlar, Bizanslılar bu devletler buralarda beylik, krallık hüküm sürmüşler. Daha sonra Osmanlı dönemi başlamış. Osmanlı döneminde eski Ergani Osmaniye’de yaşayan kimliği bilinmeyen iranlı Hoca Bahşayış tarafından bir hamam, bir cami ve birde medrese yaptırılmıştır. Yine adı geçen bu hoca(Piriciman) denen yukarı şehir ense bahçe suyunu getirmiştir. Geçmişten bugüne atalarımızın ne zorlu çetin savaşlardan geçtiğini su yerine kan aktığının ay yıldızlı al bayrağımız bunun kanıtıdır. Atalarımızın bize bıraktığı kültürel mirasımız olan tarihimize nedenli sahip çıkıyoruz. Toplumların ayakta durabilmesi için tarihine sahip çıkması lazım. Tarihi olmayan devlet olamaz. Geçmişi gün yüzüne çıkarmak için iyi araştırıp doğru yazılmalıdır. Tarihi değerlerin sürekli gündemde tutulması lazım. Atalarımızın bize bıraktığı bu kalıcı değerlere sahip çıkmazsak gelecek kuşaklara haksızlık yapmış oluruz. Tüm doğal tarihsel kültürel miraslar hepimizin ortak malıdır. Onun için herkesin sahip çıkması lazım. Öncelikle tarihimiz dünü bugüne bugünü yarına bağlar. Onun için onurumuz olan tarihimize sahip çıkmamız lazım. Doğru yazmamız lazım. Tüm varlıkları bize bırakan atalarımızı rahmetle anıyoruz. Canları pahasına bu güzellikleri bize bıraktılar. Atalarımızı unutmak mümkün değil. Onları yaşatmak için onların emeğine sahip çıkmamız lazım. Üzerinde rahatça yaşadığımız bu kutsal toprakların her karış toprağı şehit kanıyla yoğrulmuş.

 

isitifade edilen kaynaklar

 

1- Şevket Baysanoğlu’nun Bütün Cepheleriyle Diyarbekir adlı eserinden

2- islam Ansiklopedileri (D.E.) Fasikülleri

3- Karaamit (Diyarbekir Tarihi)

4- Diyarbekir Tarihi Basri Konyar’ın

5- Hayat Ansiklopedileri (D.E.) Fasikülleri

6- Ergani Yaşar Hekimoğlu, Enver Atılgan istanbul 1967 kitabından