Diyarbakır 33 medeniyete ev sahipliği yapmış tarihi bir şehir. Surları, camileri, kiliseleri, havralarıyla ünlü Diyarbakır peygamber ve sahabeler kentidir. Bu kadar önemli bir tarihe sahip olan Diyarbakır’ın Ergani ilçesi’nde bulunan Hilar Mağaraları ise, başlı başına büyük bir tarihi yerdir. ihtişamıyla tarihçileri cezbeden tarihi mağaranın bulunduğu yer, insanlığın ilk yerleşik alana geçtiği yerlerden biridir. Yapılan araştırmalara göre, medeniyetin Ergani’de doğduğu görülmektedir. Güncel Gazetesi olarak tarihi mağarayı okuyucularımız için gezdik.
Diyarbakır Arkoloji Müzesinden alınan bilgilere göre, Hilar Mağaraları Paleolitik dönemden itibaren yerleşime sahne olmuş, Roma Döneminde de MS. 1-5 yerleşim devam etmiştir. Osmanlı Dönemine kadar farklı şekillerde kullanılmıştır. Mağara içerisinde mezarlıklar ve kemik çukurları bulunmaktadır.
Yapılan araştırmalara göre Ergani ilçesi’nin tarihi 9 bin yıla dayanıyor. Asurlular’ın egemenliğinden sonra, Makedonyalılar buraya hakim olmuş, iskender’in ölümünden sonra da yöre, Seleukoslar, Partlar ve Romalılar arasında el değiştirdiği de söyleniyor. Bizanslılar ve Araplar çoğu kez burasını ele geçirmek sürekli savaş halinde oldukları biliniyor. Malazgirt Savaşı’ndan (1071) sonra, 1240’da Anadolu Selçukluları buraya egemen olmuştur. 16’ncı yüzyılda kısa bir süre Safevi egemenliğinde kalmış, 1515’te de Yavuz Sultan Selim tarafından Osmanlı topraklarına katılmıştı.
BUĞDAYIN ANAVATANI MI?
Ergani’nin Hilar Köyü’ndeki Hilar Mağaralarının, 9 bin yıl öncesinin izlerini taşıdığı söyleniyor. MÖ.7250-6750 yılları arasında insanların yerleşik düzene geçtiği söylenen bu bölgede neolitik çağa ait eserler bulunuyor. insanların yerleşik düzene burada geçtiği, ilk kez toprağı ekip biçtiği yer olduğu belirtiliyor. Yapılan araştırmalara göre buğdayın anavatanı olduğu da söyleniyor.
CAM VE DEMiR ÜRETiLDi
insanların yerleşik düzene geçtiği yerlerden olan Hilar Mağaraları, insanları yaşamlarını sürdürebilmek için, buğdayı ilk burada ektikleri ve cam demiri burada ürettikleri söyleniyor.
DAHA FAZLA ZiYARETÇi BEKLiYOR
Medeniyetin kurulduğu yer olduğu belirtilen Ergani ilçesi’nde “Hilar Mağaraları” tarihi ihtişamıyla adeta cezbediyor. Diyarbakır'da çözüm süreci sayesinde sağlanan huzur ve güven ortamıyla tarihi yerler yerli ve yabancı turistlerin ilgi odağı haline geldi. Diyarbakır'ın Ergani ilçesindeki tarihi “Hilar Mağaraları” turistlerin ilgilisini çekse de halen gelecek binlerce ziyaretçisini bekliyor.